Paralympics: Hoe en wat? Deel I
Vrijdag 7 maart beginnen de Paralympische Winterspelen in Sochi. Maar hoe werkt het op deze Spelen? In deze specialreeks op FOK!sport wordt uitgelegd welke sporten er zijn en in welke handicapklassen er gesport wordt.De Paralympische Winterspelen kennen zes sporten: alpineskiën, biatlon, langlaufen, rolstoelcurling, ijssleehockey en snowboarden. In deze special gaan we het hebben over de eerste drie sporten.
Alpineskiën
Al vanaf het begin van de Paralympische Winterspelen in 1976 staat alpineskiën op het programma. De skiërs worden ingedeeld op basis van hun type en mate van beperking. Dit systeem maakt het mogelijk om sporters tegen elkaar te laten strijden met een zelfde mate van functioneren.
Er zijn drie klassen in het alpineskiën: Zittend, staand en visueel beperkt. Er doen sporters mee met allerlei handicaps. Daarnaast kent het alpineskiën ook hier vijf onderdelen: de afdaling, slalom, reuzenslalom, super-G en de super combinatie.
In de categorie zittend doen over het algemeen sporters mee die rolstoelafhankelijk zijn. Voor Nederland zal Kees-Jan van der Klooster van start gaan in het alpineskiën. De skiërs gaan naar beneden in een stoel, die bevestigd is aan één ski. Tussen de stoel en de ski zit een schokbreker zodat de klappen goed kunnen worden opgevangen en de bochten goed genomen kunnen worden.
Kees-Jan van der Klooster op weg naar de Paralympische Spelen in Sochi. (Bron: YouTube)
De categorie staand bestaat vaak uit sporters die spastisch zijn of een amputatie hebben gehad aan een arm of been. In deze categorie wordt er gekeken naar welke handicap iemand heeft. Hoe groter het nadeel, des te meer tijd zal er worden gecompenseerd. Voor Nederland zullen Anna Jochemsen en Bart Verbruggen aan de start komen.
In de categorie visueel beperkt zitten de sporters die (zeer) slechtziend of zelfs blind zijn. Zij gaan samen met een begeleider naar beneden. De afstand tussen de sporter en de ‘guide’, zoals dat genoemd wordt, mag niet groter zijn dan één poortje in de afdaling of twee poortjes in de slalom. Communiceren gebeurt via een bluetooth headset. Het vertrouwen van de sporter in de guide moet heel groot zijn, de guides zijn immers de ogen van de sporters en zij vertellen op ieder moment in het parcours waar ze zijn, hoe ze de bocht moeten nemen en wat de snelheid is.
Hoe werkt het? Alpineskiën in de categorie visueel beperkt (Bron: YouTube)
Biatlon en langlaufen
Langlaufen is er al bij vanaf het begin in 1976. Sinds de Winterspelen van 1988 in Innsbruck staat het biatlon op het programma. Ook hier worden de sporters ingedeeld op basis van hun type en mate van beperking.
In het biatlon en langlaufen gelden dezelfde drie klassen handicaps als in het alpine skiën: zittend, staand en visueel beperkt. In de geschiedenis van de Paralympics kent Nederland een zeer succesvolle atlete. Marjorie van der Bunt won tijdens de Spelen van 1994, 1998 en 2002 maar liefst 10 medailles op deze beide disciplines. Twee keer goud en één keer zilver op de biatlon, en drie keer zilver en vier keer brons op het langlaufen. Zij deed dit in de categorie staand, want zij had een handicap aan haar linkerarm.
In de staande categorie is er maar één verschil met het valide biatlon. De atleten dragen zelf hun wapen niet mee, zoals ze dat wel doen in het valide biatlon. De coach reikt het wapen aan, zodat de deelnemer kan gaan richten.
In de zittende categorie verplaatsen de deelnemers zich over stoeltjes die aan twee langlaufski’s bevestigd worden. Om vooruit te komen gebruiken de sporters ook twee stokken, zoals ze dat ook doen bij het valide langlaufen in de klassieke stijl. Bij de Olympische Spelen nemen de atleten de geweren mee op de rug, in deze catogerie geeft de coach het geweer aan zodra de atleet op zijn plek ligt. Ook de afstand tot de schijven is kleiner dan tijdens het valide biatlon. In het valide biatlon is dat 50 meter, voor de atleten in de zittende categorie is het 10 meter. De schijven zijn wel kleiner, slechts 1,5 centimeter, terwijl het voor valide deelnemers 4,5 centimeter (liggend) en 11 centimeter (staand) is.
Hoe werkt het? Biatlon in de categorie staand (Bron: YouTube)
In de categorie voor visueel beperkte deelnemers gaat er ook bij het biatlon en het langlaufen een guide mee. Deze geeft aanwijzingen over het verloop van het parcours. In het biatlon op de Olympische Spelen draagt een deelnemer de hele wedstrijd zijn geweernmee. Tijdens de Paralympische Spelen is dit niet zo. Daar liggen de geweren al klaar op de plaats. Tijdens het schieten hoort de deelnemer hoge tonen bij het richten op de schijven. Hoe hoger de toon klinkt, hoe beter de deelnemer richt.
Hoe werkt het? Biatlon in de categorie visueel beperkt (Bron: YouTube)
