Londen 2014, de sterkste marathon ooit?
Zondag is het weer zover, de marathon van Londen. Omdat het een van de meest prestigieuze stadsmarathons ter wereld is en omdat het volgens velen wel eens de sterkst bezette marathon ooit zou kunnen zijn, komen we deze week op FOK!sport met een uitgebreide voorbeschouwing op de wedstrijd.
De marathon van Londen is niet een van de allersnelste marathons ter wereld. In Berlijn, Dubai, Chicago, Frankfurt en ook Rotterdam is al eens sneller gelopen. Het parcoursrecord in Londen staat op naam van Emmanuel Mutai. De Keniaan won in 2011 in 2:04.40 uur, op dit moment de zestiende tijd ooit. Of dit record zondag sneuvelt is nog maar de vraag, maar de kwaliteit is zeker aanwezig.
Om aan te geven hoe ongelooflijk sterk het deelnemersveld is: De legendarische Haile Gebrselassie doet mee als haas en niet als wedstrijdloper. De Ethiopiër wordt wereldwijd gezien als een van de beste lopers ooit op de lange afstanden. Zo won hij vier wereldtitels en twee keer olympisch goud op de 10 kilometer.
Na zijn carrière op de baan stapte hij over naar de marathon, waarop hij in 2007 een wereldrecord liep wat hij een jaar later nog eens verpletterde. In Londen is het zijn taak om het veld met favorieten veilig door de eerste 30 kilometer te leiden. De bedoeling is dat hij halverwege zorgt voor een doorkomst van ongeveer 61:30 minuten, wat inhoudt dat het wereldrecord het doel is. Hieronder een overzicht van de vele favorieten voor de wedstrijd.
Een van de bekendste gezichten op de lange afstanden, Haile Gebrselassie, moet het veld in Londen op wereldrecordtempo houden (PRO SHOTS/Judith Bogaardt)
Wilson Kipsang
De eerste van de kanshebbers, en volgens de bookmakers de favoriet, is Wilson Kipsang. De 32-jarige Keniaan heeft zijn favorietenrol meer dan verdiend, want vorig jaar liep hij in Berlijn naar een fenomenaal wereldrecord van 2:03.23 uur. Opvallend is dat Kipsang in 2007 in Zwolle zijn internationale debuut maakte, destijds op de 10 kilometer.
Na een aantal zeer sterke halve marathons liep hij in 2010 al onder de 2:05 op de klassieke afstand. Zijn winnende tijd in Frankfurt 2011, 2:03.42 uur, is nog altijd de derde tijd ooit. Kipsang, die opmerkelijk genoeg zonder coach traint, komt ook graag in Nederland. Zo liep hij vorig jaar nog mee tijdens wedstrijden in Appingedam en ’s-Heerenberg. Buiten de trainingen om heeft hij het ook druk. Kipsang is namelijk politieagent en eigenaar van een hotel bij het bekende trainingscentrum in Iten.
Kipsang op weg naar het wereldrecord in Berlijn 2013, met achter hem Eliud Kipchoge, zondag topfavoriet in Rotterdam (WikiCommons/avda-foto)
Tsegaye Kebede
Het persoonlijk record van Tsegaye Kebede, 2:04.38 uur, is ‘slechts’ de vijftiende tijd ooit, maar toch is de 27-jarige Ethiopiër al jaren een van de beste lopers ter wereld. In 2008 won hij de marathon van Parijs, enkele maanden voor hij in Beijing olympisch brons pakte. Sindsdien won hij een keer de marathon van Chicago en twee keer die van Londen, waar hij zelfs de titelverdediger is.
Kebede heeft inmiddels al zestien grote marathons gelopen en haalde slechts drie keer het podium niet. Op de vraag of hij opnieuw kan winnen in Londen antwoordt hij vol vertrouwen: "Vorig jaar was het fantastisch, maar iedereen komt naar Londen om te winnen! Ik heb me in de afgelopen maanden echter goed voorbereid en daarom durf ik te zeggen dat ik ga winnen", aldus de Ethiopiër, die in zijn jeugd gewerkt heeft als schaapsherder.
Kebede op weg naar winst in Londen 2013, waar hij voor de tweede keer de beste was (WikiCommons/Chmee2)
Geoffrey Mutai
De volgende op de lijst is weer een Keniaan, en niet zomaar één. Geoffrey Mutai heeft namelijk de snelste marathon ooit gelopen. Zijn 2:03.02 uur, waarmee hij in 2011 won in Boston, telt echter niet als wereldrecord. Het parcours in Boston loopt te ver af om te voldoen aan de eisen van de IAAF. Dat betekent niet dat hij geen topper is, want zijn winnende 2:04.15 in Berlijn in 2012 is de achtste tijd ooit gelopen. Opmerkelijk is dat hij het laatste deel van die wedstrijd zelfs met een geblesseerde hamstring liep.
Als voorbereiding won de Keniaan dit jaar de halve marathon in New York. Mutai, die samen met onder andere Kipsang en Kiprotich zonder coach traint, wil vooral revanche nemen nadat hij vorig jaar in Londen door een blessure niet aan de finish kwam. "Ik ben dankbaar dat de organisatie me dit jaar weer wilde hebben na de teleurstelling van vorig jaar. Ik heb heel veel zin om de mensen in Londen alles te laten zien wat ik in huis heb", aldus de 32-jarige Keniaan, die naast zijn zeges in Berlijn en Boston ook twee keer de marathon van New York won.
Geoffrey Mutai op weg naar de snelste marathon ooit. Helaas voor hem loopt het parcours in Boston teveel af, waardoor de tijd niet telt als wereldrecord (WikiCommons/George Roberts)
Emmanuel Mutai
Ook Emmanuel Mutai, wederom een Keniaan, is een hele grote jongen in de marathonwereld. In 2011 pakte hij zijn tot dusver grootste overwinning. Met 2:04.40 uur zette hij in Londen en passant het huidige parcoursrecord neer. Na een zware periode, terwijl hij aan tyfus leed werd hij nog zevende in Londen, liet hij vorig jaar zien dat hij het nog altijd kan. Zowel in Londen als in Chicago werd hij tweede, maar vooral zijn tijd in Chicago was van grote klasse. Met 2:03.52 uur won hij niet, maar staat hij nu wel vijfde op de wereldranglijst aller tijden.
"Ik heb me op dezelfde manier voorbereid als altijd. Vorig jaar leverde me dat 2:06 op in Londen, maar ook 2:03 en de vijfde tijd ooit in Chicago. Mijn doel is om te winnen, hoewel dat in dit veld bijzonder moeilijk zal worden. Ook een wereldrecord wordt lastig, want met zo'n sterk veld is de kans groot dat we allemaal naar elkaar gaan kijken en wachten tot iemand aanvalt", aldus Mutai, die voor een wedstrijd altijd een maaltijd bestaande uit thee, brood en honing naar binnen werkt.
Emmanuel Mutai loopt naar de winst in Londen 2011 in 2:04:40, nog altijd het parcoursrecord (WikiCommons/EStepnist)
Stephen Kiprotich
De Oegandees Stephen Kiprotich zette op de laatste dag van de Olympische Spelen van Londen een complete natie op zijn kop. Met zijn tactisch ijzersterke race pakte hij het eerste olympische goud in veertig jaar voor het Afrikaanse land, waar men uitzinnig van vreugde de straten op ging. De boerenzoon liet vorig jaar zien dat zijn gouden medaille geen toevalstreffer was door op het WK in Moskou alle Ethiopiërs van zich af te schudden en de wereldtitel te pakken.
Zijn enige twee grote stadsmarathons waren nog geen succes. Vorig jaar werd hij in Londen zesde en in New York twaalfde. Zijn persoonlijk record van 2:07.20 uur, in 2011 gelopen in Enschede, is de langzaamste van de favorieten. Hij hoopt vooral dat hij in Londen mee kan met de anderen en zijn beste tijd aan kan scherpen. "Vorig jaar liep ik niet goed, nu wil ik het beter doen. Dat Haile als haas fungeert is goed, dat betekent dat we het eerste deel van de race sowieso razendsnel zullen lopen", aldus de held van Oeganda.
Kiprotich won olympisch goud in Londen en zette daarmee heel Oeganda in vuur en vlam (WikiCommons/Peter Mooney)
Tsegaye Mekonnen
De pas achttienjarige Tsegaye Mekonnen zorgde voor grote ophef in januari van dit jaar. Tijdens de marathon van Dubai, waar hij zijn debuut maakte als niet-haas, pakte hij de overwinning in een fantastische tijd van 2:04.32 uur. Slechts twee mensen hebben ooit sneller gelopen bij hun marathondebuut.
"Ik begon op de kortere afstanden, maar daarop haalde ik geen goede resultaten. Vorig jaar keek ik naar de marathon van Londen toen ik de andere Tsegaye (Kebede) zag winnen. Dat wilde ik ook en dus heb ik hard getraind voor de lange afstand. Nadat ik in Dubai goed presteerde en ik naar Londen mocht besloot ik ook hiervoor intensief te gaan trainen", legt de jonge Ethiopiër uit.
Niet iedereen is overigens blij met de deelname van de achttienjarige Mekonnen. Hardlooplegende Haile Gebrselassie maakt zich vooral zorgen: "Je ziet steeds vaker dat steeds jongere lopers zich op de marathon gaan richten. Door bijvoorbeeld Mekonnen nu al naar zijn volgende marathon te sturen slopen we zijn lichaam, we breken zijn botten. Dit gaat zo de verkeerde kant op met jonge lopers", waarschuwt de Ethiopiër.
Mo Farah
De laatste waar we uitgebreider op ingaan is de man waar in Engeland alle ogen op gericht zullen zijn tijdens de marathon. Mo Farah gaat zijn langverwachte debuut maken op de klassieke afstand. Het is een zeer grote naam die overstapt, want de Brit is wereld- en olympisch kampioen op zowel de 5 als de 10 kilometer op de baan. Het is lastig inschatten wat hij kan op de marathon, want zijn meeste overwinningen kwamen uit een fantastisch eindschot in plaats van een hoge gemiddelde snelheid.
Farah over zijn doel voor zondag: "Mijn hoofddoel is zonder twijfel om het Britse record op de marathon uit 1985 te verbreken. Dat staat op 2:07.13 en ik denk dat ik dat aankan. Wat er daarnaast gebeurt qua positie in de wedstrijd zie ik dan wel. Ik heb natuurlijk vertrouwen opgedaan op de baan, maar dit deelnemersveld is wel echt iets speciaals. Mijn plan is om mee te gaan met de groep en niet teveel energie te verspelen. Ik wil kijken of ik deze afstand kan beheersen, dat is mijn nieuwe uitdaging", aldus de geboren Somaliër.
Op het oog legt hij daarmee de lat niet heel hoog, zeker nadat zijn voormalige concurrent op de baan, Kenenisa Bekele, een week eerder in Parijs een ijzersterke eerste marathon liep. Maar pas op: Farah legde de lat in 2013 ook niet hoog toen hij in Monaco bij wijze van uitzondering een 1500 meter liep in de Diamond League. Er zijn in de geschiedenis echter slechts vijf atleten die ooit sneller hebben gelopen dan de tijd die hij daar liep, 3:28.21 minuten.
Farah domineerde op de baan, maar kan hij het ook op de weg? Heel atletiekminnend Engeland kijkt met spanning toe (PRO SHOTS/GEPA)
De rest
Naast de genoemde favorieten is er nog een flinke rij outsiders. De Keniaan Stanley Biwott had tot een week geleden het parcoursrecord in Parijs op zak. Met 58:56 minuten is hij ook een van de snelste lopers ooit op de halve marathon. Feyisa Lilesa uit Ethiopië heeft nog nooit een grote stadsmarathon gewonnen, maar werd wel twee keer tweede in Chicago en liep al onder de 2:05 uur. Daarnaast werd hij tijdens het WK in 2011 knap derde.
Ibrahim Jeilan uit Ethopië gaat net als Farah zijn debuut maken. Hij liep tot dusverre slechts drie halve marathons en kon daarin niet overtuigen. In 2011 liet hij echter zien wat hij kan, door op het WK de 10 kilometer te winnen. In de eindsprint versloeg hij daar de onklopbaar geachte Farah. Zijn doel voor 'Londen' is niet misselijk: "Ik heb me ontzettend goed voorbereid en wil onder de 2:06 uur lopen", aldus de stevig bebaarde Jeilan.
Samuel Tsegay uit Eritrea liet met een tweede plek op het WK halve marathon dit jaar zien in uitstekende vorm te zijn. Ook de in Japan woonachtige Keniaan Martin Mathati mag niet vergeten worden. De Braziliaan Marilson dos Santos is weliswaar niet razendsnel, als het tempo niet al te hoog ligt is hij zeer gevaarlijk. Hij won niet voor niks twee keer de marathon van New York. Tot slot verdient Ayele Abshero nog een vermelding. De Ethiopiër won in 2012 de marathon van Dubai in 2:04.23 uur, het op één na snelste debuut ooit.
Biwott kende een zwaar 2013, maar liet in 2012 in Parijs zien dat hij snelle topmarathons kan winnen (WikiCommons/Chmee2)
